Jak powszechnie wiadomo bieganie przynosi liczne korzyści zdrowotne, jednak intensywne i długotrwałe treningi, tym bardziej bez odpowiedniego przygotowania, mogą prowadzić do różnych przeciążeń i kontuzji. Większość dolegliwości bólowych, których doświadczają biegacze nie bierze się właśnie z jakiegoś gwałtownego urazu, najczęściej jest to suma przeciążeń, mikrourazów, która w dłuższej perspektywie daje o sobie znać powodując dolegliwości bólowe i wykluczając biegaczy z możliwości trenowania.
W tym artykule przyjrzymy się zabiegom z zakresu fizykoterapii, które mogą wspomóc biegaczy w treningu, regeneracji i rekonwalescencji po urazach.
Aby lepiej zrozumieć zastosowanie zabiegów zaczniemy od krótkiego przedstawienia najczęstszych problemów z aparatem ruchu, z którymi borykają się biegacze.
Najczęstsze problemy i kontuzje u biegaczy
- Zapalenie ścięgna Achillesa
- Opis: Zapalenie ścięgna Achillesa charakteryzuje się bólem i obrzękiem w okolicy pięty, często nasilającym się rano lub po intensywnym wysiłku.
- Przyczyny: Nadmierne obciążenie, brak regeneracji, nieprawidłowa technika biegu lub nagłe zwiększenie intensywności treningów.
- Entezopatia więzadła rzepki (kolano skoczka)
- Opis: Powstaje wskutek rozwoju stanu zapalnego spowodowanego długotrwałym przeciążeniem stawu kolanowego. Powstające zmiany zwyrodnieniowe więzadła rzepki doprowadzają z czasem do jego osłabienia. Ból i obrzęk w okolicy rzepki i pod rzepką.
- Przyczyny: Nadmierne obciążenie stawu kolanowego, niewłaściwa technika biegania, zbyt intensywne treningi.
- Przeciążenie ścięgien mięśni kulszowo-goleniowych
- Opis: Ból w okolicy guza kulszowego, często pojawia się u sprinterów, w sportach z gwałtownym wyhamowaniem czy zmianą kierunku biegu,
- Przyczyny: Zwykle występuje w wyniku długotrwałego przeciążenia lub na skutek niewłaściwego leczenia nagłego zerwania.
- Zespół pasma biodrowo-piszczelowego
- Opis: Ból po zewnętrznej stronie kolana, nasilający się podczas biegania, przeważnie nie występuje w spoczynku.
- Przyczyny: Nadmierne obciążenie, brak odpowiedniej regeneracji, niewłaściwa technika biegu, niekorzystne warunki anatomiczne (np. kolana koślawe).
- Zespół przeciążeniowy przyśrodkowej strony piszczeli (shin splints)
- Opis: Ból w przedniej części goleni, nasilający się podczas biegania i często po biegu, może być ostry i przeszywający lub tępy i pulsujący, nasila się przy uciskaniu bolesnej okolicy
- Przyczyny: Zbyt szybkie zwiększanie intensywności treningów, bieganie po twardych nawierzchniach, nadmierne obciążenie
- Skręcenia stawów skokowych
- Opis: Nagły ból, obrzęk i ograniczenie ruchomości stawu skokowego.
- Przyczyny: Niewłaściwa technika biegu, nierówne podłoże, zbyt intensywne treningi.
Zastosowanie medycyny fizykalnej w treningu i rekonwalescencji biegacza
Poniżej lista zabiegów z zakresu fizykoterapii, które znajdą swoje zastosowanie w treningu i rehabilitacji biegaczy:
- Elektroterapia (np. TENS, EMS) [regeneracja, stymulacja, rehabilitacja]
- Zastosowanie: Elektroterapia wykorzystuje prądy elektryczne do stymulacji mięśni i nerwów. Może redukować ból (np. prądy TENS) oraz wzmacniać osłabione mięśnie (elektrostymulacja).
- Przykłady: Leczenie bólu, stymulacja osłabionych mięśni, przyspieszenie regeneracji po kontuzjach mięśniowych.
![](https://bieganie.pl/wp-content/uploads/2024/07/1-3-1024x683.jpg)
Ciekawą propozycją jest elektrostymulator Compex, który został zaprojektowany w bardzo przystępny sposób tak, aby do jego obsługi nie była potrzebna specjalistyczna wiedza. Można go wykorzystywać do stymulacji mięśni, aby wzmocnić efekty treningu, ale również do relaksacji i regeneracji nadmiernie napiętych mięśni.
![](https://bieganie.pl/wp-content/uploads/2024/07/2-3-1024x683.jpg)
- Terapia Indiba® [regeneracja i rehabilitacja]
- Zastosowanie: Indiba® to zaawansowana terapia radiofalowa, która wspomaga regenerację tkanek, redukuje ból i przyspiesza gojenie. Działa poprzez poprawę mikrokrążenia i przyspieszenie metabolizmu komórkowego, redukuje obrzęki.
- Przykłady: Leczenie urazów mięśni, stanów zapalnych ścięgien, przeciążeń i kontuzji stawów. Indiba® jest szczególnie skuteczna w leczeniu przewlekłych problemów biegaczy.
![](https://bieganie.pl/wp-content/uploads/2024/07/3-2-1024x683.jpg)
- Super Indukcyjna Stymulacja (SIS) [rehabilitacja]
- Zastosowanie: Ta technologia wykorzystująca pole elektromagnetyczne o wysokiej intensywności i niskiej częstotliwości wpływa na redukcję bólu, mobilizację stawów, przyspieszenie gojenia urazów i złamań
- Przykłady: Leczenie przewlekłych stanów zapalnych, bólu stawów oraz przyspieszanie regeneracji tkanek po urazach.
- Krioterapia miejscowa [regeneracja i rehabilitacja]
- Zastosowanie: Krioterapia polega na leczeniu zimnem, co prowadzi do zmniejszenia stanu zapalnego i obrzęku, a także przyspieszenia regeneracji tkanek.
- Przykłady: Przyspiesza rekonwalescencje po urazach, redukuje dolegliwości bólowe i zmniejsza stan zapalny.
- Krioterapia ogólnoustrojowa – kriokomora [regeneracja i rehabilitacja]
- Zastosowanie: uruchamia reakcję przeciwbólową, przyspiesza regenerację, powoduje wyraźny wzrost odporności organizmu, ma działanie przeciwzapalne, poprawia nastrój i samopoczucie.
- Przykłady: zespoły przeciążeniowe i bólowe, przyspieszenie regeneracji
- Terapia ultradźwiękowa [rehabilitacja]
- Zastosowanie: Terapia ultradźwiękowa wykorzystuje fale dźwiękowe o wysokiej częstotliwości do leczenia tkanek miękkich. Jest skuteczna w przyspieszaniu procesu gojenia, zmniejszaniu bólu i obrzęku.
- Przykłady: Stosowana w leczeniu np. zapalenia ścięgna Achillesa, tendinopatii
![](https://bieganie.pl/wp-content/uploads/2024/07/4-2-1024x683.jpg)
- Laseroterapia wysokoenergetyczna [rehabilitacja]
- Zastosowanie: Laseroterapia wysokoenergetyczna wykorzystuje światło laserowe do stymulacji procesów regeneracyjnych w tkankach. Pomaga w redukcji bólu i przyspieszeniu gojenia.
- Przykłady: Leczenie m.in. urazów mięśni, zapalenia ścięgien oraz przewlekłych stanów zapalnych.
- Fala uderzeniowa [rehabilitacja]
- Zastosowanie: Falę uderzeniową stosuje się ze względu na jej działanie przeciwbólowe (mimo, iż sam zabieg bywa bolesny) oraz stymulację regeneracji tkanek miękkich.
- Przykłady: entezopatia więzadła rzepki, zapalenie rozcięgna podeszwowego.
![](https://bieganie.pl/wp-content/uploads/2024/07/5-1024x683.jpg)
Podsumowanie
Medycyna fizykalna oferuje szereg zabiegów, które mogą znacząco wspomóc biegaczy zarówno w treningu, jak i w procesie rekonwalescencji po kontuzjach.
Z doświadczenia wiem, iż nie regeneracja jest dla biegaczy niezbędna, aby móc długotrwale i bezboleśnie cieszyć się tym sportem. Nie należy ignorować lub bagatelizować sygnałów, które wysyła nam ciało i reagować od razu kiedy pojawiają się pierwsze symptomy przeciążenia czy kontuzji.
Stosowanie odpowiednich zabiegów może nie tylko przyspieszyć powrót do pełnej sprawności, ale także zapobiegać nawrotom urazów i przeciążeń. Warto skonsultować się z fizjoterapeutą, aby dobrać metody terapeutyczne dopasowane do indywidualnych potrzeb i problemów zdrowotnych biegacza.
Materiał powstał we współpracy z Columna Medica.