Czy potrzebujmy innego obuwia do lasu, na asfalt, stadion, czy góry? Tak, ale niekoniecznie. Wiele treningów można wykonywać w butach asfaltowych, które są najbardziej uniwersalne. Niekażda wycieczka do lasu musi oznaczać potrzebę zakładania butów z głębszym bieżnikiem. O tym, jakie buty wykorzystywać na konkretnym podłożu przeczytasz w tym artykule.
Rynek butów biegowych w dzisiejszych czasach daje ogromny wachlarz możliwości wyboru butów biegowych. Mamy do wyboru buty treningowe, treningowo – startowe i startowe, a w każdej z tych trzech grup znajdziemy bardzo szeroką ofertę obuwia na różne nawierzchnie.
W tym materiale opiszemy w jakich butach biegać na poszczególnych nawierzchniach wykonując różne typy treningów. Skupimy się na treningach wykonywanych na asfalcie i twardych nawierzchniach oraz lekkim terenie. Informacje o bieganiu w górach, szczególnie w wydaniu ekstremalnym zostawimy na inny artykuł, gdzie zajmiemy się obuwiem przeznaczonym właśnie do biegów górskich.
Uniwersalny but treningowy
Podstawowym modelem w szafie każdego biegacza jest uniwersalny but treningowy. Model taki powinien świetnie spisywać się zarówno podczas spokojnego biegania, jak i nieco szybszych akcentów. W takim bucie powinniśmy być w stanie wykonać m.in. rytmy, podbiegi czy umiarkowanie intensywny bieg ciągły. Do takich modeli możemy zaliczyć takie buty jak: adidas Supernova Rise 2, Salomon Aero Glide 3, PUMA Magnify Nitro 2, czy Saucony Ride 19.
Te modele, ale też oczywiście wiele innych, posiadają podeszwę zewnętrzną mającą delikatny bieżnik. Pozawala on na bieganie zarówno po asfalcie, jak i leśnych ścieżkach, bez utraty przyczepności. O ile nie biegasz po bagnach to specjalne buty na trening w lesie nie będą potrzebne.
Buty te sprawdzą się też zimą przy delikatnym śniegu zalegającym na biegowych ścieżkach. Naprawdę jeżeli nie mieszkacie w górach to przez 95% zimy nie musicie mieć żadnych specjalnych butów na śnieg. jeżeli mieszkacie w dużym mieście, to raczej przez 99% zimy nie będzie takiej potrzeby.
But do szybkiego biegania w krosie
Chcąc potrenować wytrzymałość i siłę warto w pewnych okresach sezonu przenieść część mocnych jednostek do lasu w lekki, krosowy teren. Dobrym momentem na takie treningi będzie początek bezpośredniego przygotowania startowego, gdzie nie musimy rozwijać wysokich prędkości, a dodatkowe wzmocnienie wynikające z biegania w urozmaiconym terenie wspomoże nas w kluczowych momentach przygotowań.
W takim terenie można wykonać biegi ciągłe czy odcinki biegane w intensywności progowej. Do takich zadań przydadzą się buty treningowo – startowe z delikatnym bieżnikiem. Do takich modeli możemy zaliczyć buty adidas Boston 12 lub 13, PUMA Deviate Nitro 3. Pierwszy z nich posiada pręty z włókna szklanego, drugi elastyczną, karbonową płytkę. jeżeli zależy nam na modelu bez płytki, dobrym rozwiązaniem będzie New Balance Rebel v4 lub nowość na rynku Rebel v5. Innym pomysłem może być HOKA Mach 6. Co ważne, do szybkiego biegania w leśnym terenie niezbyt dobrym wyborem będą buty posiadające kanał w podeszwie. Co prawda takie rozwiązanie obniża masę buta, jednak powoduje, iż dostają się tam kamienie czy szyszki. Może okazać się to niebezpieczne.
Do takich treningów zdecydowanie NIE POTRZEBUJEMY specjalnego, terenowego obuwia. Te zostawmy na naprawdę trudny, górski teren. Wybierając buty do takiego biegania zwróćmy uwagę także na ich stabilność. Zbyt wąska, wysoka platforma i miękka pianka w połączeniu z szybszym bieganiem na urozmaiconym podłożu mogą okazać się niebezpieczne.
Buty do szybkiego biegania na asfalcie
W przypadku szybkich treningów i startów na asfalcie mamy do wyboru buty startowe lub startowo – treningowe z bardzo zróżnicowanym bieżnikiem. Oczywiście żaden z nich nie jest bardzo głęboki, ale możemy startować zarówno w butach takich jak PUMA Devaite Nitro Elite 3, New Balance SC Elite v4, Brooks Hyperion Elite 4 PB lub NIKE Vaprofly 4, które posiadają wyraźny bieżnik lub wręcz odwrotnie. Istnieją modele praktycznie gładkie takie, jak adidas Adizero Adios Pro, czy EVO SL lub PUMA Fast-R3.
Oba rozwiązania mają swoje plusy i minusy. Buty z delikatnym bieżnikiem mogą być bardziej uniwersalne. Pozwalają utrzymać lepszą przyczepność na fragmentach trasy, które prowadzą po szutrze lub po brudnych ulicach/chodnikach. Z drugiej strony gładka podeszwa może działać, jak opony typu slick w Formule 1. Większa powierzchnia przylegająca do podłoża daje możliwość mocniejszego odbicia. Zagrożeniem dla takiej opcji są nawierzchnie mokre lub zanieczyszczone piaskiem. Wszystko jest, więc kwestią indywidualnych wyborów.
Wysokie superbuty
Bardzo amortyzowane buty do szybszego biegania, przekraczające wymogi World Athletics dotyczące wysokości podeszwy, takie jak adidas Adizero Prime X lub Mizuno Neo Vista, mogą być dobrym rozwiązaniem dla biegaczy, którzy pokonują wiele kilometrów tygodniowo. Tego typu obuwie pozwala minimalizować uszkodzenia mięśni wynikające ze wstrząsów. Jednocześnie pomaga wykonać trening na wyższych prędkościach. Bieganie w takim obuwiu wskazane jest jednak na utwardzonych, równych nawierzchniach. Może to być zarówno parkowa ścieżka, jak i asfalt, ważne by było stabilnie.
Wysokie buty, powyżej 40 milimetrów, zbudowane na nowoczesnych piankach często bywają mniej stabilne niż ich niższe odpowiedniki. W takim przypadku możemy czuć pewien dyskomfort biegając na nierównym terenie. Może to okazać się także niebezpieczne dla naszych stawów skokowych. Stąd podobne obuwie, może być przydatne dla pewnej grupy biegaczy, jednak trzeba podchodzić do niego ostrożnie i uważnie wybierać trasę, na której wykonamy trening.
Buty na stadion
Biegając po bieżni lekkoatletycznej możemy wykorzystywać buty asfaltowe. Czy jest potrzeba kupowania butów, które spełniają wymogi startów na bieżni, tj. z podeszwą wysoką na maksymalnie 20 milimetrów? jeżeli nie planujemy bieżniowych startów to absolutnie nie. Niemniej do bardzo szybkiego biegania na bieżni lepiej jest wybierać modele trochę twardsze i niższe. Może to być np. adidas Takumi Sen 10. Taki but pozwoli na bardziej sprężyste i mocniejsze bieganie. But powinien posiadać też delikatny bieżnik, który lepiej łapie przyczepność na nawierzchni syntetycznej, którą pokryta jest bieżnia.
Dla koneserów, bardziej zaawansowanych zawodników i tych, chcących startować na bieżni dostępny jest cały wachlarz kolców lekkoatletycznych. Są one jednak wymagające i mocno obciążają m.in. rozcięgno podeszwowe czy łydki. jeżeli nie masz dobrej techniki i silnych nóg, lepiej nie próbować biegać w tego typu sprzęcie. Innym rozwiązaniem jest bieganie w niskich butach bez kolców, które są często choćby lżejsze niż kolce lekkoatletyczne, dają duże możliwości rozkręcenia wysokich prędkości, a jednocześnie wybaczają braki w technice czy sile. Jest to bardzo wąska nisza i w Polsce dostępne są tak naprawdę na szeroką skalę jedynie PUMA Propio.
Wybierając buty do biegania najważniejsze to zwrócić uwagę czy są one dla nas wygodne. jeżeli nie planujemy mieć wielu par butów konieczna jest też ich uniwersalność. I pamiętajcie, wcale nie potrzebujecie szafy pełnej obuwia. Dla większości osób wystarczą dwie, trzy pary, które spełnią wszystkie potrzeby biegacza.