Jak głosi historia, pierwsze rękawice baseballowe kupiono w Polsce dopiero na początku lat 70. XX wieku. Rękawiczka ta pochodziła z ówczesnej Czechosłowacji i została wymieniona na butelkę wódki; Polska oczywiście znajdowała się wówczas za żelazną kurtyną, a amerykańska narodowa rozrywka nie była dokładnie tym rodzajem importu, który był popularny w kręgach sowieckich.
Kiedy jednak w latach 80. Polska wysunęła się ze sfery sowieckiej, zachodnia gra zyskała popularność w niektórych częściach kraju. Duża część znajomości tego sportu przez Polaków pochodziła z Kuby ze względu na jej związki ze Związkiem Radzieckim – Kubańczycy mieszkający w kraju dzielili się swoimi umiejętnościami, uczyli gry rdzennych Polaków. Pierwsi polscy gracze używali korków piłkarskich i innego prowizorycznego sprzętu. Jednak w 1987 roku gwiazdor Stan Musial i urodzony w Polsce miotacz MLB Moe Drabowsky pojechali do Kutna na klinikę baseballową i obaj przywieźli ze sobą sprzęt podarowany przez biuro komisarza MLB Petera Ueberrotha.
Ta wizyta okaże się przemieniająca. Prawie 40 lat po wyprawie Musiała, jeżeli w Polsce istnieje Cooperstown czy St. Louis, to jest to Kutno, położone około dwóch godzin drogi od stolicy Warszawy. Na stadionie Stan Musial Field regularnie realizowane są mecze Kompleks Szkoleniowy Małej Ligi Europejskiej.
Zatem do Kutna w tym tygodniu uda się Dennis Cook. Cook, będący leworęcznym rezerwowym, grał w dziewięciu drużynach przez 15 sezonów w najwyższej lidze i wystąpił w dwóch World Series, zdobywając mistrzostwo z drużyną Marlins w 1997 roku.
Teraz nowy menadżer reprezentacji Polski w baseballu po raz pierwszy postawi stopę na polskiej ziemi. Jego misja? Kwalifikacje do World Baseball Classic 2026. Powiedzieć, iż ma pracę stworzoną dla niego, to mało powiedziane.
„Mają ligę” – powiedział Cook o Polsce. „Nie powiem ci, jakie to dobre, bo nie wiem”.
Cook, który nie jest polskiego pochodzenia, jedzie do Kutna na treningi reprezentacji kraju seniorów i drużyn do lat 23. Możliwe, iż odkryje kilka nieoszlifowanych diamentów. Rzeczywistość jest jednak taka, iż jeśli Polska ma spełnić swoje marzenia o stworzeniu World Baseball Classic, amerykańscy gracze mogą okazać się kluczem do pomocy Polsce w szybkim uruchomieniu jej programu.
W tym mają model: Team Izrael.
Chociaż baseball nigdy nie miał dużego przyczółka w samej Polsce, wielu polskich Amerykanów wywarło wpływ na ten sport w Stanach Zjednoczonych, począwszy oczywiście od Musiala. Inni polskiego pochodzenia to Hall of Fame Carl Yastrzemski i jego wnuk Mike Yastrzemski. Joe i Phil Niekro również byli polskiego pochodzenia, podobnie jak wielu innych graczy z najwyższej ligi, jak między innymi AJ Pierzyński, Bill Mazeroski, Ted Kluszewski, Mark Gubicza i spitballer z Hall of Fame Stan Coveleski.
Stan Musial to ikona polskiego środowiska baseballowego. (Skup się na sporcie / Getty Images)
Zespół Polski zajmuje w tej chwili 72. miejsce na świecie według Światowej Konfederacji Baseballu Softballu, remisując z Finlandią i za czterema zespołami zajmującymi 68. miejsce, w tym Nepalem, ale wyprzedzając siedem innych drużyn, w tym 74. w rankingu Rumunię aż do 80. miejsca, Estonię .
Po grze w 2012 roku Team Izrael znalazł się na miejscu, w którym znajduje się w tej chwili Rumunia. Cztery lata później zespół zakwalifikował się do World Baseball Classic 2017, gdzie wygrał swoją grupę, pokonując tradycyjną potęgę Europy z Holandii.
Izrael nie tylko wyhodował graczy w baseball. Korzystając z liberalnych zasad kwalifikowalności WBC, które pozwalają obywatelom i osobom uprawnionym do obywatelstwa na uczestnictwo, Team Israel zebrał grupę graczy o żydowskim pochodzeniu, aby rywalizować i pomóc pobudzić rozwój gry w ich kraju.
Przed World Baseball Classic 2017 Izrael zajmował 41. miejsce na świecie. Jednak awansowała do drugiej rundy i zajęła szóste miejsce. Zespół zajął piąte miejsce na Igrzyskach Olimpijskich w 2021 roku. Chociaż drużyna Izraela nie wyszła z gry w basenie WBC 2023zapewnił sobie miejsce w kolejnej lidze WBC, zajmując czwarte miejsce w swojej grupie składającej się z pięciu drużyn.
GŁĘBIEJ
Drużyna Izraela jest słabszą drużyną WBC, ale ma plan gry dzięki żydowskim pracownikom MLB
„Traktujemy ich jako inspirację” – powiedział Paul Braigel, który najpierw był doradcą federacji, a następnie został poproszony o zostanie trzecim trenerem zespołu, wraz z weteranem menadżera wielkiej ligi Johnem McLarenem.
Braigel ma mniej doświadczenia niż Cook czy McLaren, obaj dożywotni baseballiści. Ale inwestor venture capital z Chicago zawsze był marzycielem. Dziesięć lat temu zdecydował, iż spróbuje zakwalifikować się do igrzysk olimpijskich. Wykorzystał dane, aby sprawdzić, jakie sporty może potencjalnie wybrać i znaleźć sposób na zakwalifikowanie się. Zdecydował się na narciarstwo biegowe i otrzymał obywatelstwo Kolumbii, aby założyć reprezentację kraju i zostać jej de facto mistrzem – biorąc pod uwagę fakt, iż nikt inny nie rywalizował o tytuł. Ścigał się na Mistrzostwach Świata 2017 w Finlandii, ale kilka mu zabrakło do olimpijskich marzeń.
Chociaż Braigel nie mówił po hiszpańsku podczas rywalizacji w Kolumbii, mówi po polsku. Jego rodzice wyemigrowali z Polski do Stanów Zjednoczonych w latach 70., osiedlając się w Chicago. Według spisu ludności z 2020 r. w hrabstwie Cook w stanie Illinois, gdzie znajduje się Chicago, mieszka ponad 200 000 osób polskiego pochodzenia.
Siostrzenice Braigela grają w softball i pewnego dnia zastanawiał się, czy Polska ma drużynę softballową. Dowiedział się, iż tak – i iż ma także drużynę baseballową.
„Skontaktowałem się z nimi i powiedziałem: „Hej, możecie, jakie macie plany?”. A skąd wiecie, co chcecie robić w baseballu i softballu?” – powiedział Braigel.
Wypytywał o federację, rozwijał relacje i oferował swoje wsparcie. w tej chwili pracuje w sztabie trenerskim byłego mistrza World Series w drużynie Cook i trenera trzeciej bazy pierwszej amerykańskiej drużyny World Baseball Classic w McLarenie.
I doskonale zdaje sobie sprawę, jak polski baseball będzie musiał działać, aby mieć szansę. Ponieważ w rodzinnym mieście Braigela, Chicago, mieszka tak duża polska społeczność, grupa rozważa zorganizowanie w tym mieście prób dla amerykańskich graczy powiązanych z Polską jeszcze w tym roku.
„Myślę, iż sposobem na zbudowanie tego jest połączenie graczy z Kanady i USA z (polskimi) paszportami oraz polskich dzieci, które już tam grają” – powiedział Cook.
Federacja – powiedział Braigel – może pomóc zawodnikom w uzyskaniu obywatelstwa, jeżeli ich rodzice, dziadkowie lub pradziadkowie wyemigrowali z Polski.
„Jak możemy dotrzeć do, wiesz, dzieci takich jak ja, prawda? Urodzony w Ameryce, twoi dziadkowie, jesteś w pewnym sensie z zagranicy. Dorastałeś w tym domu, ale nie miałeś z tym kontaktu” – powiedział Braigel.
Były prezydent Polski Lech Wałęsa rzuca pierwsze boisko na Fenway Park w 2022 r. (Winslow Townson / Getty Images)
Określany przez siebie jako „całkowicie kujon” Braigel zaczął wiele lat temu od stworzenia bazy danych zawodowych i akademickich zawodników z polskim dziedzictwem, obejmującej skanowanie składów pod kątem polskich nazwisk. Braigel powiedział, iż zarzucił sieć daleko i szeroko, próbując znaleźć graczy. Wykonał także wiele pracy, aby pomóc graczom go znaleźć, w tym rozbudował drużynę Strona internetowa dla polskiej drużyny baseballowej i stronę na Facebooku dla Polsko-Amerykańskiej Federacji Baseballu i Softballu, który zawiera formularz dla osób o polskim pochodzeniu, które chcą wziąć udział, wraz z filmem objaśniającym proces uzyskiwania polskiego obywatelstwa.
„(Głównym celem) jest uświadomienie ludziom, iż istniejemy” – powiedział Braigel. „Nie sądzę, iż wiele osób wie, iż mamy zespół, ponieważ historycznie nie inwestowali w niego zbyt wielu zasobów. Weszliśmy na pokład, włożyliśmy w to trochę pieniędzy, a także pomogliśmy zatrudnić ludzi. Próbujemy zrobić… profesjonalną rzecz”.
I tu z pomocą przychodzą Cook i McLaren. Obaj mają rozległe międzynarodowe doświadczenie w baseballu i są kimś w rodzaju międzynarodowych trenerów do wynajęcia.
Cook (61 l.) wycofał się z zawodowej kariery w baseballu w 2002 roku, ale przez cały czas rozglądał się za okazjami do gry, gdzie tylko mógł. Dowiedziawszy się, iż Szwecja ma reprezentację narodową, skontaktował się z nami w sprawie występu w kwalifikacjach do pierwszego World Baseball Classic. Chociaż dziadkowie Cooka ze strony matki pochodzili ze Szwecji, nie miał wówczas wymaganego paszportu, aby grać. Zapytano go, czy zamiast tego interesuje go zarządzanie zespołem i tak narodziła się międzynarodowa kariera.
Cook zarządzał zespołem na Mistrzostwach Świata w 2009 r. i Mistrzostwach Europy w latach 2010, 2012 i 2014. Pełnił także funkcję konsultanta ds. pitchingu podczas starania się Niemiec o zakwalifikowanie się do WBC 2017.
„Mieliśmy jednego zawodnika z USA, ale reszta to Szwedzi” – Cook powiedział o swoim pierwszym międzynarodowym zespole. „Grali ostro. Duzi i silni, potrzebowali tylko nauczyć się grać we adekwatny sposób i mieć kogoś, kto sprawi, iż uwierzyli, iż mogą wygrać.
Chociaż międzynarodowy rozwój baseballu nastąpił głównie w Ameryce Łacińskiej i Azji, jego korzenie w Europie nie są tak głębokie. Jednak podczas World Baseball Classic drużyny z tego kontynentu poczyniły postępy w rozgrywkach międzynarodowych, a Włochy wyjdą z gry w bilard w 2023 r., pokonując przy tym tradycyjną potęgę Kubę. Wszystkie pięć państw europejskich biorących udział w ostatniej lidze WBC wygrało co najmniej jeden mecz w grze bilardowej, choć tylko Włochy awansowały.
Gra rozwija się w takich miejscach jak Czechy, Hiszpania, Francja i Włochy, powiedział Cook.
„Jest tam kilka dobrych drużyn” – powiedział Cook. „Fajnie jest tam być i zaczynać od podstaw. Niewiarygodne jest zobaczyć, co się wydarzyło, odkąd tam przyjechałem w 2006 lub 2007 roku, zobaczyć, jak jest teraz w porównaniu z tym, co było wtedy.
(Górne zdjęcie Dennisa Cooka w 1990 r.: Otto Greule Jr / Getty Images; Zdjęcie Kadry Narodowej Polski 2023 dzięki uprzejmości Polsko-Amerykańskiej Federacji Baseballu Softballu)
