Biegowy początek roku z Hakone Ekiden!

Zdjęcie: Biegowy początek roku z Hakone Ekiden!

Chociaż nie należy do największych lub najbardziej medialnych, przed nami niezwykle emocjonujący uliczny wyścig wyznaczający biegowy początek nowego roku. Hakone Ekiden, królowa biegowych sztafet, celebrować będzie swoją kolejną edycję już 2 i 3 stycznia. Ta ikoniczna rywalizacja na dystansie 217.1km, podzielonych na 10 etapów łączących Tokyo i Hakone, odbędzie się w 2025 po raz 101, wkraczając tym samym w drugi wiek swojego istnienia.

Po fantastycznym bieganiu i zeszłorocznym rekordzie trasy, kolejna edycja zapowiada się równie emocjonująco i pomimo różnicy czasu, przyciąga coraz szersze grono kibiców z całego świata.

Stuletnia historia

Pierwsza edycja Hakone Ekiden, będącej dzisiaj zdecydowanie najpopularniejszą sztafetą śledzoną przez setki tysięcy pasjonatów biegania na całym świecie, odbyła się w 1920 roku. Jednak pierwszym ekidenem, oznaczającym długodystansowy bieg sztafetowy, był – rozgrywany w 1917 roku – 516-kilometrowy wyścig między Tokyo a Kioto, którego ideą było uczczenie 50-lecia przeniesienia stolicy Japonii do Tokyo. Trzydniowy wyścig zakończył się sukcesem, a jeden z jego pomysłodawców – Shizo Kanakuri, znany również jako ojciec japońskiego maratonu, przekonał w kolejnych latach wiele uniwersytetów do udziału w sztafecie promującej bieganie i ducha pracy zespołowej. W rezultacie tego ambasadorstwa, w pierwszej edycji zawodów wzięły udział cztery uniwersytety, a liczba ta urosła w tej chwili do dwudziestu jeden. Start i meta znajdują się niezmiennie przed główną siedzibą Yomiuri Shimbun – gazety, która sponsorowała pierwsze wydarzenie, a której ówczesny redaktor naczelny działu spraw społecznych ukuł termin „ekiden”.

Tradycja, wielkie emocje i…szybkie bieganie

W kolejnych dekadach swojego istnienia, Hakone Ekiden stało się nie tylko okazją do międzyuczelnianej rywalizacji, ale przede wszystkim wyznacznikiem poziomu japońskiego biegania. O ile dana uczelnia może „odpuścić” pomniejsze sztafety wystawiając skromniejsze reprezentacje, obecność najszybszych zawodników na Hakone Ekiden jest obowiązkowa. Emocji dodaje fakt, iż poziom japońskiego biegania jest niezwykle wysoki – o czym wspominaliśmy chociażby tutaj – i każdy z rywalizujących uniwersytetów ma zawodników legitymujących się imponującymi życiówkami. Chociaż w ostatnich latach dominowały drużyny Aoyama Gakuin, Toyo University, Waseda University oraz Komazawa University, i to w tej czwórce możemy oczekiwać faworyta nadchodzącej edycji, zdecydowanie nie można dyskwalifikować kolejnych drużyn. Długość sztafety liczy ponad 200km, a jej dynamiczna formuła i krótkie odcinki, nie przekraczające 23.1km, przekładają się na niemal symobliczne różnice w końcowych wynikach na mecie. Dla zobrazowania kosmicznego poziomu rywalizacji warto zerknąć na odcinkową tablicę rekordów:

Odcinek	Dystans (km)	Rekord	Rok
1.	21.3	01:00:40	2022
2.	23.1	01:05:49	2021
3.	21.4	00:59:25	2020
4.	20.9	01:00:00	2023
5.	20.8	01:09:14	2024
6.	20.8	00:57:17	2022
7.	21.3	01:01:40	2022
8.	21.4	01:03:49	2019
9.	23.1	01:07:15	2022
10.	23.0	01:07:50	2022

Tabela 1. Etapowe rekordy Hakone Ekiden.

Studiując tabelę, szczególnie warto pamiętać o topografii Japonii. Na odcinku 5. biegacze mają do pokonania około 800m przewyższenia, które ich koledzy odbierają następnego dnia na pierwszym etapie powrotnym do stolicy kraju. Nie wchodząc w szczegóły, wyniki japońskich studentów są… poprostu imponujące!

Hakone Ekiden – edycja 2025

Na dzień przed 101. edycją widowiskowej sztafety toczą się gorące dyskusje a choćby bukmacherskie spekulacje wokoło tegorocznego podium. Przewidywanie zwycięzcy na podstawie poprzedniej edycji wydaje się ryzykowne – to przecież dwanaście miesięcy startów, treningów i losowych wydarzeń, które mogę przetasować tabelę o ile uczelnia nie posiada wystarczająco głębokich rezerw na pokrycie ewentualnych niedyspozycji lub kontuzji. Na szczęście, na pomoc fanatykom biegania przychodzą nieco mniej popularne, ale równie mocne sztafety wpisane w kalendarze uniwersyteckich rozgrywek.

W październikowym Izumo Ekiden oraz listopadowym National University Ekiden kolejność na podium wyglądała następująco: Koku Gakuin University, Komazawa University i Aoyama Gakuin University. Główne pytanie dotyczące Hakone brzmi: czy kolejność będzie taka sama? Komazawa to drużyna z wieloletnią tradycją sukcesów, z 8 zwycięstwami i 18 miejscami w pierwszej trójce w Hakone w ciągu ostatnich 25 lat pod wodzą głównego trenera Hiroakiego Oyagi. AGU przeszło transformację: po raz pierwszy zajęło miejsce w pierwszej dziesiątce pod wodzą trenera Susumu Hary w 2010 roku, pierwszy raz wygrało w 2015 roku, a od tego czasu zdobyło 7 zwycięstw i 9 miejsc na podium. KGU, prowadzone przez absolwenta Komazawy Yasuhiro Maedę, po raz pierwszy znalazło się na podium w 2011 roku, a od tamtego czasu tylko raz – w 2020 roku.

Dla uzupełnienia powyższych faktów, zerknijmy jeszcze na personalne zestawienie składów powyższej trójki z rekordami życiowymi zawodników:

Tabela 2. Reprezentacje trzech uczelni – faworytów w nadchodzącym Hakone Ekiden.

Średnie i średnie ważone na dystansie półmaratonu, zbliżonym do dystansu odcinkowego sztafety, zapowiadają zaciętą rywalizację.

Gdzie śledzić rywalizację?

10-etapowy wyścig prowadzący z centrum Tokio w góry w pobliżu góry Fuji i z powrotem transmitowany będzie lokalnie przez Nippon TV. Corocznie, dwudniowa transmisja na żywo przyciąga miliony widzów i zasięgiem może być porównywalna do ważnych wydarzeń futbolowych w Europie lub finałów rozgrywek koszykarskich w USA. Dla widzów z zagranicy, TVer będzie transmitować pierwszy dzień wyścigu tutaj (od godz. 7:50 czasu lokalnego 2 stycznia) oraz drugi dzień tutaj (również od godz. 7:50). W zależności od kraju, dla dostępu do transmisji potrzebne może być połączenie VPN. Dla widzów w Europie, Hakone Ekiden 2025 może oznaczać krótsze noce lub weekendowe nadrabianie skrótów z dwóch elektryzujących dni w kraju Kwitnącej Wiśni. W obu przypadkach, ta inwestycja odpłaci się biegowymi emocjami. Zwycięstwo w Hakone Ekiden to ogromny prestiż, a znając japońską etykę pracy i ducha pracy zespołowej, wszyscy zawodnicy bez wyjątku zostawią serca na trasie kolejnych etapów.